ประเภทของฝ้า และวิธีดูแลให้เหมาะกับสภาพผิว
บทนำ
ฝ้า (Melasma) ไม่ได้มีลักษณะเหมือนกันทั้งหมด แต่แบ่งออกเป็นหลายประเภท ตามตำแหน่งของเม็ดสีในผิว ซึ่งการรู้ว่า เราเป็นฝ้าประเภทไหน สำคัญมาก เพราะจะช่วยให้เลือกวิธีรักษาได้ตรงจุด และได้ผลลัพธ์ ที่ชัดเจนขึ้น ลา กราซ คลินิก จะพามาทำความรู้จัก ประเภทของฝ้า ทั้งแบบตื้น แบบลึก และแบบผสม พร้อมวิธีดูแล และการรักษาที่เหมาะสม
1. ฝ้าตื้น (Epidermal Melasma)
ลักษณะ
- มีสีออกน้ำตาลอ่อน ถึงน้ำตาลเข้ม
- ขอบเขตชัดเจน มองเห็นได้ด้วยตาเปล่า
- พบมากบริเวณโหนกแก้ม หน้าผาก เหนือริมฝีปาก
- ส่องด้วยแสง Wood’s Lamp จะเห็นชัดยิ่งขึ้น เพราะเม็ดสี อยู่ในชั้นหนังกำพร้า
ปัจจัยกระตุ้น
- แสงแดดโดยตรง
- การใช้สกินแคร์ ที่ทำให้ผิวบาง
- การถู หรือขัดผิวแรงเกินไป
แนวทางการรักษา
- ใช้ครีมที่มีส่วนผสมที่สามารถลดเม็ดสีได้ดี หรือทำเลเซอร์ เช่น Q-Switch, Pico Laser ที่ช่วยสลายเม็ดสีได้
- ใช้ครีมกันแดด SPF 30–50 PA+++ ทุกวัน
2. ฝ้าลึก (Dermal Melasma)
ลักษณะ
- สีของ ฝ้า ออกน้ำตาลเทา หรือเทาอมฟ้า
- ขอบเขตไม่ชัดเจน
- เม็ดสี อยู่ในชั้นหนังแท้ (Dermis)
- มองด้วยตาเปล่า อาจไม่เห็นชัด ต้องใช้เครื่องมือช่วยตรวจ
สาเหตุ
- มักเกี่ยวข้องกับฮอร์โมน และพันธุกรรม
- การอักเสบของผิว ที่เกิดขึ้นในระยะยาว
- การใช้ครีม ที่มีสารอันตราย จนผิวบาง และไวต่อแสง
การรักษา
- ใช้เวลานานกว่า ฝ้าตื้น
- เลเซอร์บางชนิด (เช่น Q-Switch, Pico Laser) อาจช่วยได้
- ควรรักษาร่วมกับ การดูแลผิวอย่างต่อเนื่อง
ข้อควรระวัง
การใช้ครีม หรือเลเซอร์ที่รุนแรงเกินไป อาจทำให้ ฝ้าลึก ยิ่งขึ้น
3. ฝ้าผสม (Mixed Melasma)
ลักษณะ
- มีทั้ง ฝ้าตื้น และ ฝ้าลึก ในบริเวณเดียวกัน
- สีผิว มีทั้งน้ำตาลอ่อน และน้ำตาลเทาปนกัน
- เป็นฝ้าที่พบบ่อยในคนไทย
สาเหตุ
- ผสมกันระหว่างปัจจัยของ ฝ้าตื้น และ ฝ้าลึก
- การไม่ป้องกันผิว จากแสงแดดอย่างเพียงพอ
การรักษา
- ต้องใช้วิธีรักษาหลายอย่างร่วมกัน
- เลเซอร์ + ครีมรักษาฝ้า + การบำรุงผิว
เคล็ดลับ
ควรประเมินโดยแพทย์ก่อนเสมอ เพื่อเลือกการรักษา ที่เหมาะกับสภาพผิวแต่ละคน
4. ฝ้าฮอร์โมน (Hormonal Melasma)
ลักษณะ
- มักเกิดในช่วงตั้งครรภ์ หรือใช้ยาคุมกำเนิด
- สีฝ้าจะเข้มขึ้น ตามรอบฮอร์โมน
- อาจจางลงได้หลังคลอด หรือหยุดยาคุม
การรักษา
- ระหว่างตั้งครรภ์ ควรเน้นการป้องกัน มากกว่าการรักษาเชิงรุก
- หลังคลอด สามารถใช้ครีม และเลเซอร์ ได้ตามคำแนะนำของแพทย์
การวินิจฉัย ประเภทของฝ้า
การวินิจฉัย ประเภทของฝ้า อย่างแม่นยำ เป็นขั้นตอนสำคัญก่อนการรักษา เพราะ ฝ้า แต่ละประเภท มีความลึกของ เม็ดสี ต่างกัน ซึ่งส่งผลต่อวิธีการรักษา และระยะเวลาในการเห็นผล
หนึ่งในเครื่องมือ ที่แพทย์ผิวหนังนิยมใช้ คือ เครื่อง Wood’s Lamp (วูดส์แลมป์) ซึ่งเป็นอุปกรณ์ให้แสงอัลตราไวโอเลต (UV light) ความยาวคลื่นประมาณ 320–400 นาโนเมตร ใช้ส่องบนผิว เพื่อช่วยให้เห็นความผิดปกติของเม็ดสี ชัดเจนขึ้น
หลักการทำงาน ของเครื่อง Wood’s Lamp
เมื่อแสงจากเครื่อง Wood’s Lamp ส่องลงบนผิว
- เม็ดสีที่อยู่ใน ชั้นหนังกำพร้า (ฝ้าตื้น) จะดูเข้ม และชัดขึ้นมาก
- เม็ดสีที่อยู่ใน ชั้นหนังแท้ (ฝ้าลึก) จะดูจาง หรือไม่เปลี่ยนสีชัดเจน
- กรณี ฝ้าผสม จะเห็นทั้งจุดที่เข้มชัด และจุดที่ไม่เปลี่ยนชัดเจน ในบริเวณเดียวกัน
นอกจากนี้ เครื่องยังช่วยตรวจปัญหาผิวอื่น ๆ ได้ เช่น รอยกระ รอยด่างขาว การติดเชื้อรา เป็นต้น
ข้อดีของการใช้ Wood’s Lamp
- วินิจฉัยความลึกของ ฝ้า ได้แม่นยำ
- แยก ประเภทฝ้า ได้ชัดเจน (ตื้น / ลึก / ผสม)
- ใช้เวลาไม่นาน และไม่ทำให้ผิวเจ็บ
- ช่วยติดตามผลการรักษาได้ว่า ฝ้าจางลงแค่ไหน
ข้อจำกัด
- ไม่สามารถระบุ สาเหตุของฝ้า ได้ ต้องใช้ข้อมูลอื่นประกอบ
- หากผิวมีครีม หรือเมคอัพตกค้าง อาจทำให้ผลตรวจคลาดเคลื่อน
วิธีดูแลผิวเมื่อเป็น ฝ้า
- ป้องกันแสงแดด – ครีมกันแดด SPF 30–50 PA+++ เป็นสิ่งจำเป็น และ หลีกเลี่ยงแสงแดดจัด
- ใช้ผลิตภัณฑ์ที่อ่อนโยน – หลีกเลี่ยงสกินแคร์ ที่ทำให้ผิวระคายเคือง
- บำรุงผิวอย่างสม่ำเสมอ – ใช้ครีม ที่ช่วยลดเม็ดสี เช่น วิตามินซี, อาร์บูติน, กรดโคจิก
- รับคำปรึกษาจากแพทย์ – เพื่อเลือกวิธีรักษา ที่ปลอดภัย และได้ผล
ดู วิธีรักษา ฝ้า เพิ่มเติมได้ที่นี่
FAQ: คำถามที่พบบ่อย
Q1: จะรู้ได้อย่างไรว่าเราเป็น ฝ้า ประเภทไหน?
A: ควรให้แพทย์ตรวจด้วยเครื่องมือเฉพาะ เช่น Wood’s Lamp เพื่อวิเคราะห์ชั้นผิวที่มีเม็ดสีเกิน
Q2: ฝ้าตื้น กับ ฝ้าลึก ต่างกันยังไง?
A: ฝ้าตื้น อยู่ในชั้นหนังกำพร้า สีออกน้ำตาลอ่อนถึงเข้ม ขอบชัด รักษาได้ง่ายกว่า ส่วน ฝ้าลึก อยู่ในชั้นหนังแท้ สีออกน้ำตาลเทา หรืออมฟ้า ขอบไม่ชัด และต้องใช้เวลารักษานานกว่า
Q3: ฝ้าผสม คืออะไร?
A: ฝ้าผสม คือการมีทั้ง ฝ้าตื้น และ ฝ้าลึก อยู่ในบริเวณเดียวกัน ทำให้ต้องใช้หลายวิธีร่วมกัน ในการรักษา เช่น เลเซอร์ + ครีมลดเม็ดสี
Q4: ฝ้าผสม รักษายากกว่าจริงหรือไม่?
A: จริง เพราะมีทั้งฝ้าตื้น และฝ้าลึก ต้องใช้วิธีรักษาหลายอย่างร่วมกัน
Q5: ฝ้าฮอร์โมน จะหายเองไหม?
A: บางรายจางลง หลังจากคลอด หรือหยุดยาคุม แต่บางรายยังคงอยู่ และต้องรักษาต่อ
Q6: ฝ้าลึก สามารถรักษาให้หายขาดได้ไหม?
A: โดยทั่วไปฝ้าลึก ไม่สามารถหายขาด แต่สามารถทำให้จางลงมาก และควบคุมไม่ให้เข้มขึ้นได้ ด้วยการรักษาอย่างต่อเนื่อง และป้องกันผิวจากแดด
Q7: คนผิวขาวเป็น ฝ้า ได้ไหม?
A: เป็นได้ แต่พบไม่บ่อยเท่าคนผิวกลางถึงเข้ม เพราะเม็ดสีเมลานินในผิวขาวมีน้อยกว่า จึงไม่ถูกกระตุ้นง่ายเหมือนผิวเข้ม
Q8: ฝ้ากับกระ ต่างกันอย่างไร?
A: ฝ้า เกิดจากปัจจัยทั้งภายใน และภายนอก เช่น ฮอร์โมน และแสงแดด มักมีขนาดใหญ่เป็นปื้น ส่วนกระ มักเกิดจากพันธุกรรม และแสงแดด มีลักษณะเป็นจุดเล็ก ๆ กระจายทั่วใบหน้า (ดู ฝ้า vs กระ แตกต่างกันแย่างไร?)
สรุป ประเภทของฝ้า
การรู้ประเภทของฝ้า เป็นขั้นตอนสำคัญ ที่จะช่วยให้สามารถเลือกวิธีรักษาได้ตรงจุด และได้ผลลัพธ์ที่ชัดเจนที่สุด หากต้องการรับการรักษาฝ้าอย่างปลอดภัย และได้ผล
จองคิวปรึกษาแพทย์ฟรี หรือสอบถามโปรโมชั่น
📞 087 494 -4000 , 087 494 – 9000
Line: @lagraceclinic
Facebook : m.me/276273079192710
